Zmiany zasad ortografii od 2026 r. Cz. 4: pisownia przedrostków
Super, eko, mega, mini, niby, wege… Jak zapisywać tego typu prefiksy – razem czy osobno? Od 2026 roku odpowiedź na to pytanie będzie jednoznaczna. Oto czwarta część cyklu o nowej reformie ortograficznej. Tym razem czas na zmiany w pisowni przedrostków (zasady: 6, 9, 10). Sprawdź, co warto wiedzieć i na co się przygotować!
Nowe zasady pisowni – reforma ortograficzna
Część zasad pisowni sprawia problem nie tylko „zwykłym śmiertelnikom”, lecz także korektorom. Aby trochę uprościć reguły i ułatwić stosowanie poprawnej polszczyzny w praktyce, Rada Języka Polskiego ogłosiła więc nową reformę ortograficzną.
Całą listę zmian i krótki opis motywacji RJP znajdziesz w artykule: Nowe zasady pisowni już od 2026 roku! Rada Języka Polskiego ogłosiła zmiany.
Dodatkowo w poprzednich częściach z tego cyklu rozpisałam po kolei nowe zasady ortografii, by jeszcze dokładniej je wyjaśnić:
Pisownia przedrostków od 2026 r. Co się zmieni?
Superzabawa, ekorozwiązanie, megainformacja, wegeposiłek – aktualnie tak poprawnie zapisuje się tego typu wyrazy, chociaż w języku funkcjonują raczej w pisowni rozdzielnej. Rada Języka Polskiego wzięła to pod uwagę. Oto lista zmian w zapisie przedrostków.
Zasada 6 – pisownia „pół” w wyrażeniach, które określają jedno pojęcie
Jak zapisywać cząstkę „pół” – razem czy osobno? Na początek warto przypomnieć główne zasady pisowni, które w ogóle się nie zmieniają:
Od dawna problem stanowiły jednak takie wyrażenia, które określały jedno pojęcie o dwóch równorzędnych cechach (np. przedmiot jest w połowie zielony i w połowie czerwony, osoba jest w połowie Polką i w połowie Amerykanką). Jak ten kłopot rozwiąże się od 2026 r.?
Już niedługo obowiązywać będzie pisownia łączna (np. półczerwone i półzielone jabłko) lub z prefiksem (np. pół-Polka, pół-Amerykanka) – w zależności od tego, jaką literą rozpoczyna się wyraz obecny po elemencie „pół”.
A co z filmem „Pół żartem, pół serio”? Zakładam, że w tym przypadku rozdzielny zapis pół pozostanie – ponieważ produkcja już od lat jest znana właśnie pod tym tytułem.
Zasada 9 – pisownia prefiksów, np. „mega”, „super”, „eko”
Takie przedrostki jak mega, wege, super, eko, mini funkcjonują w języku jak przymiotniki. Z tego powodu – szczególnie w internecie – dominuje pisownia rozdzielna (np. eko butelka, super piosenka, mega zestaw, wege kanapka). Obecnie poprawny jest jednak zapis łączny, który dla tego typu określeń bez wątpienia wydaje się mniej naturalny.
Rada Języka Polskiego wzięła więc pod uwagę ten uzus i już niedługo zapis rozdzielny będzie dopuszczalny. Uwaga! Taka zasada dotyczy tylko tych wyrazów, które istnieją też osobno – na szczęście to znakomita większość. Dodatkowo to reguła oboczna, więc pisownia łączna pozostanie – jako jedna z dwóch poprawnych opcji.
Po tej zmianie wielu korektorów, szczególnie tych zajmujących się korektą tekstów w internecie, odetchnie zapewne z ulgą.
Zasada 10 – pisownia prefiksów „niby” i „quasi”
Osobną kategorię tworzą wyrazy, które powstają poprzez dodanie przedrostków „niby” i „quasi”. Aktualne zasady wprowadzają trochę zamieszania: pisownia łączna dotyczy tylko terminów przyrodniczych (np. nibynóżki). Dla całej reszty obowiązuje zapis z łącznikiem – bez względu na to, czy późniejszy wyraz rozpoczyna się dużą literą. Dla większej spójności i ułatwienia także to zostanie już niedługo ujednolicone.
Łączna i rozdzielna pisownia prefiksów sprawia Polakom sporo trudności – o czym świadczą chociażby liczne pytania zadawane w Poradni języka polskiego PWN. Nowa reforma ortograficzna to więc korzystny krok w stronę ujednolicenia różnych zasad i wyeliminowania wyjątków. To ułatwienie również dla korektorów!
