Zmiany zasad ortografii od 2026 r. Cz. 2: nazwy własne, firm i marek
„Mam czerwone ferrari” i „Mój samochód marki Ferrari jest czerwony” – obecny zapis nazw własnych, firm i marek potrafi namieszać w głowie… Nowa reforma ortograficzna radzi sobie jednak z tym problemem. W jaki sposób?
Oto druga część cyklu, w którym dokładnie rozpisuję nowe zasady polskiej ortografii. Chociaż aktualnie obowiązują „stare” wersje, warto przygotować się do zmian, które wejdą w życie w 2026 r. Sprawdź, jak już niedługo ma wyglądać pisownia nazw własnych (zasady: 2, 5, 8 a, 8 d, 8 e).
Nowe zasady pisowni – o co chodzi?
Gdy Rada Języka Polskiego ogłosiła nowe zasady ortografii i interpunkcji, w sieci zawrzało. Po latach zdecydowano się na ujednolicenie i uproszczenie tych zapisów, które szczególnie często sprawiają Polakom problem. Dla korektorów to lektura obowiązkowa!
Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Nowe zasady pisowni już od 2026 roku! Rada Języka Polskiego ogłosiła zmiany.
Zapraszam Cię też do pierwszej części cyklu: Zmiany zasad ortografii od 2026 r. Część 1: Nazwy geograficzne
Pisownia nazw własnych od 2026 r.
Duża czy mała litera – którą użyć w nazwach własnych? Imiona i nazwiska to oczywistość. W przypadku reszty (np. nazw marek, firm czy lokali usługowych) bywa już trochę trudniej. Sprawdź, jakie zasady związane z nazwami własnymi zmienia Rada Języka Polskiego.
Zasada 2 – pisownia nazw firm, marek i wyrobów
Dlaczego w podanych przykładach występuje te różnice? Aktualnie zasady pisowni nazw własnych zakładają dość nieintuicyjne rozróżnienie: duża litera, gdy słowo jest nazwą firmy lub marki oraz mała litera, gdy chodzi tylko o pojedynczy egzemplarz.
Zasada 5 – pisownia przymiotników od nazw osobowych
Obecnie od intencji użytkownika oraz sposobu użycia danego słowa zależy również zapis przymiotników, które pochodzą od nazw osobowych. Chodzi o określenia z końcówką -owski:
Już niedługo wszystkie tego typu przymiotniki od nazw osobowych będą zapisywane małą literą, co zdejmuje ciężar interpretacji. Rada Języka Polskiego wprowadza też dwie poprawne, alternatywne formy dla takich określeń jak maćkowy / Maćkowy dom.
Chociaż w języku codziennym takie przymiotniki pojawiają się dość rzadko, korektorzy spotykają się z nimi m.in. podczas sprawdzania literatury pięknej czy podręczników.
Zasada 8 a – pisownia nazw komet
Gwiazda Polarna i Droga Mleczna, ale kometa Halleya – koniec z tą niekonsekwencją, która występuje w pisowni nazw obiektów astronomicznych. W 2026 r. również komety doczekają się pisowni wielką literą, a tym samym zniknie wyjątek.
Zasada 8 d – pisownia nazw lokali usługowych i gastronomicznych
Rada Języka Polskiego wzięła pod uwagę uzus językowy – dlatego, że błąd jest w tym przypadku bardzo często używany w praktyce. Chodzi o obecny zapis nazw własnych różnego typu lokali: z małą literą w przypadku takich wyrazów jak bar, restauracja, kawiarnia, salon, jeśli słowa nie są częścią samej nazwy (a tylko określeniem rodzajowym).
Ta zasada w aktualnym brzmieniu to duży problem dla korektorów, szczególnie tych zajmujących się tekstami użytkowymi, np. w social mediach. Większość właścicieli zapisuje wszystkie człony nazwy swojego biznesu dużymi literami i to właśnie taki zapis chce zachować (w czym nie ma nic dziwnego). Ale spokojnie – już niedługo do tej pory błędny zapis stanie się poprawny!
Zasada 8 e – pisownia nazw nagród i orderów
Obecne zasady kładą duży nacisk na przypadek konkretnego wyrazu – i to od niego uzależniają użycie wielkiej lub małej litery. Właśnie tak aktualnie wygląda zapis nazw nagród, orderów, medali oraz innych odznaczeń. Nowa reforma ortograficzna znosi ten podział, a wielka litera ma być używana w każdym członie tego typu nazw.
Rok 2026 przyniesie sporo ułatwień i ujednoliceń w zakresie zapisu nazw własnych. Takie zmiany to bez wątpienia konieczność – nawet korektorom czasem zdarza się głowić, w jakim kontekście padła konkretna nazwa i jaka była intencja autora. A przecież to język ma służyć użytkownikom!
